Waarom lijken sterren en planeten op elkaar?
Wanneer je 's nachts naar de hemel kijkt, lijken sterren en planeten vaak op elkaar. Beide geven licht aan de hemel, maar dit licht is niet afkomstig van dezelfde bron. Bij een snelle blik is het lastig om ze uit elkaar te houden, vooral omdat planeten vaak dezelfde helderheid hebben als heldere sterren. Om ze van elkaar te onderscheiden, is het belangrijk de verschillen in hun eigenschappen te begrijpen.
Het gedrag van sterren: knipperend licht
Sterrlicht moet door de atmosfeer van de aarde reizen voordat het zichtbaar wordt. Door onregelmatigheden in de lucht (zoals temperatuurverschillen) lijkt het licht van een ster te 'flikkeren' of te ‘twinkelen’. Sterren staan op immense afstanden van de aarde, waardoor ze als enkel lichtpuntje verschijnen dat sterk wordt beïnvloed door de aardse atmosfeer.
Heldere sterren en hun kleuren
Naast het twinkelen hebben sterren vaak een subtiele kleur, zoals blauw, geel of rood, afhankelijk van hun temperatuur. Deze kleuren zijn te zien met een telescoop of bij goed waarnemen met het blote oog, wat hen verder onderscheidt van planeten.
De constante helderheid van planeten
Planeten daarentegen twinkelen niet – of althans bijna nooit. Dit komt doordat ze veel dichter bij de aarde staan en geen eigen licht geven, maar zonlicht reflecteren. Hierdoor lijken ze als stabiele lichtpuntjes aan de hemel te staan. Omdat planeten in het zonnestelsel licht reflecteren over een relatief korte afstand, beïnvloedt de atmosfeer hun licht veel minder.
Verschillen in beweging
Een ander kenmerk van planeten is hun beweging. In tegenstelling tot sterren (die vast lijken te staan in de sterrenhemel), bewegen planeten, afhankelijk van de tijd, ten opzichte van de vaste sterren. Dit komt doordat planeten om de zon draaien.
Tips om sterren en planeten te onderscheiden
Als je onzeker bent over wat je ziet, probeer dan deze tips:
1. Observeer het ‘twinkelen’
Kijk goed hoe het lichtpunt zich gedraagt. Als het knippert of lijkt te flikkeren, is het waarschijnlijk een ster.
2. Check de beweging
Over een periode van dagen of weken kun je planeten zien bewegen langs de sterrenhemel. Je kunt apps zoals Star Walk of SkySafari gebruiken om planeten te identificeren.